Weeënremmers: wat houdt je tegen?
‘Turning Red’ is een energieke animatiefilm over een jong Chinees-Canadees meisje Mei dat op een nacht ontdekt dat ze kan veranderen in een grote rode panda met allerlei krachten. Haar moeder Ming ondekt haar transformatie en verplicht Mei op allerlei manieren haar unieke kracht te laten verbergen, want er speelt schaamte en angst. Welk kind verandert er nu immers in een grote rode panda en bedenk eens welke schade zo’n monster kan veroorzaken?
TEGEN DE TRADITIE
Maar er is meer aan de hand. Sinds hun voorouder het vermogen had gekregen om in een panda te veranderen, erfden alle meisjes in de familie van Mei deze eigenschap zodra ze meerderjarig werden – én zagen ze het als hun taak om hun unieke talent te verbergen en in te dammen. Voor Mei betekende dit dat het haar weerhield van echte groei en ontplooiing. En dus bindt ze de strijd aan met zichzelf, haar moeder en de traditie.
Weeënremmers
Net als bij Mei spelen er bij jou en mij ook allerlei factoren die ons tegenhouden om écht onszelf te worden. Arie de Rover – coach en spreker – noemt dit ‘weeënremmers’. In het echte leven zijn weeënremmers soms medisch noodzakelijk, maar ze zijn bedoeld om de geboorte van iemand tijdelijk tegen te houden en uit te stellen. En de vraag is dan natuurlijk wat de ‘weeënremmers’ in ons leven zijn: dat wat ons tegenhoudt om ons echte ‘ik’ te ontdekken. De Rover onderscheidt er zes.
Disclaimer
Voordat je verder leest over wat weeënremmers zijn, moet je weten dat we het in dit artikel over God gaan hebben. En over de persoon van Jezus Christus. We baseren ons op het werk van Arie de Rover en zijn uitgangspunt voor een vrij leven, voor het ontdekken van je echte ‘ik’, ligt in de ontdekking van God als ultieme voedingsbron voor je identiteit. We dagen en nodigen je uit om deze gedachte een kans te geven. Misschien herken je wel iets.
Weeënremmer 1: Een (te) druk leven
Weeënremmer 2: Vasthouden aan schijnzekerheden
Weeënremmer 3: Een genadearm godsbeeld
Weeënremmer 4: Beschadigde relaties
Weeënremmer 5: Genade zonder relatie en/of hartsverandering
Weeënremmer 6: Schuld, schaamte en angst
Weeënremmer 1: Een (te) druk leven
Ons dagelijks leven kan worden overspoeld door voortdurende impulsen die onze aandacht opeisen. We worden constant blootgesteld aan beelden en geluiden die ons afleiden van het bewustzijn van ons innerlijke leven. Televisie, internet, telefoon, smartphone, tablet – de lijst lijkt eindeloos te worden. Tegelijkertijd is reflectie op onze identiteit en wie we werkelijk zijn geen activiteit die we even snel kunnen doen.
Het vereist tijd, ruimte en rust. Voor veel mensen lijkt dit echter een te grote opoffering. Ze vullen hun agenda’s zo vol dat er geen tijd meer overblijft om zich terug te trekken uit een leven vol verplichtingen. Het vergt moed en vastberadenheid om je drukke leven tijdelijk tot stilstand te brengen. Jij zult één van de weinigen zijn die besluit om niet langer te luisteren naar al die verleidelijke stemmen die je weerhouden van zelfinzicht.
Weeënremmer 2: Vasthouden aan schijnzekerheden
Dit komt vooral voor wanneer je leven redelijk voorspoedig en gelukkig verloopt. Omdat het je ‘weeën’ zo effectief onderdrukt, merk je ze nauwelijks op. Je drijft comfortabel rond in de veiligheid van je ideale omstandigheden: twee keer per jaar op vakantie, een goedbetaalde baan, een aantrekkelijke partner, een mooie leaseauto, een prachtig huis en genoeg geld om leuke dingen te doen. Herkenbaar?
In dergelijke situaties zegt Arie de Rover vaak: zolang je nog alternatieven hebt om niet afhankelijk te hoeven zijn van genade, zul je voor die alternatieven kiezen. Jezus, stelt De Rover, vraagt het vasthouden aan je comfortabele leventje op te geven en je hele leven aan God te wijden. Een leven van afhankelijkheid, zonder aardse zekerheden, maar wel met de zekerheid van genade (daarover straks meer). Wat moet jij leren loslaten?
Weeënremmer 3: Een genadearm godsbeeld
Voor veel mensen heeft geloven in God vooral gevolgen voor de toekomst, de oordeelsdag of het eeuwige leven. Daarom lijkt het leven van veel religieuze mensen vrijwel identiek aan dat van niet-gelovigen. Op enkele uiterlijke aspecten na maken ze zich net zo bezorgd over dezelfde zaken en koesteren dezelfde angsten en verlangens als ieder ander. Maar wat als God een heel andere rol kan spelen in je bestaan – in je leven van hier en nu? Twee onvolledige beelden van God houden ons tegen:
God als een rechtvaardige en morele autoriteit
Als je God vooral ziet als morele autoriteit, dan zal je leven al snel verzanden in een lijst van do’s en dont’s. Maar als je God leert te zien als Bron van bevrijding en liefde, dan versmelten die lijstjes in handelen vanuit genade en vrede. Je nieuwe gedrag is dan niet een voorwaarde voor een nieuw leven, maar een vrucht van het nieuwe leven.
God als leverancier van aardse noodzakelijkheden, en oplosser van problemen
Als je je identiteit niet uit genade haalt, bepaalt je omgeving wie je bent. Je probeert dan je omstandigheden te optimaliseren en te behouden. Als je in een almachtige God gelooft, verwacht je dat Hij je verlangens serieus neemt en vervult. Dit godsbeeld verbindt succes en welvaart met Gods zegen. Maar als je God vooral ziet als een Sinterklaasfiguur die al je wensen vervult, kun je moeilijk accepteren dat er kwaad en ellende bestaan naast zo’n liefdevolle, almachtige God.
Weeënremmer 4: Beschadigde relaties
Leven van genade vraagt een intieme, persoonlijke relatie met God, en voor zo’n relatie is veel vertrouwen nodig. Het kan dan ook een grote blokkade zijn als jouw vertrouwen ooit ernstig is beschadigd. Houd je eigen relaties eens tegen het licht en kijk waar je blokkades zitten. Wat zijn je weerstanden en wat houdt je tegen?
Weeënremmer 5: Genade zonder relatie en/of hartsverandering
De vijfde hindernis is het streven naar een leven van genade zonder een relatie met degene die genade schenkt en ook zonder een verandering van het hart. Is zo’n relatie en verandering van het hart echt noodzakelijk? Ja, ze zijn absoluut noodzakelijk, omdat genade de meest intense vorm van liefde is en omdat liefde alleen ervaren kan worden binnen een relatie.
Met andere woorden, liefde werkt alleen binnen een context van verbondenheid. Zonder een relatie met God blijft genade slechts een theoretisch concept, waarvan weinig tot niets in de praktijk te zien is. Maar genade is geen theoretisch concept; de Bron van genade is een Persoon. Als je geen persoonlijke relatie hebt waarin je genade ontvangt, kun je niet werkelijk vrij worden. De weg naar genade is dan versperd.
Weeënremmer 6: Schuld, schaamte en angst
Deze laatste blokkade raakt de kern van je identiteit en brengt gevoelens van schuld, schaamte en angst naar voren, vergelijkbaar met wat er gebeurde in ‘Turning Red’. Als deze gevoelens ook bij jou spelen, mogelijk zelfs in relatie tot God, zijn ze het gevolg van de ontwikkelingen die je tot nu toe hebt doorgemaakt, wat een hartverscheurend identiteitsprobleem met zich meebrengt.
Maar juist voor mensen die met deze blokkade worstelen, is er hoop. Ze bevinden zich in een positie waarin ze zich volledig aan God kunnen overgeven, wat noodzakelijk is. Hoewel dit misschien onlogisch klinkt, is het waar. Juist als je niets meer te verliezen hebt, biedt dit een geweldige kans om je volledig te richten op de wonderbaarlijke Bron van genade.